Van'daki Tarihi Mezarlık Kazıları: Halime Hatun Kümbeti ve Selçuklu Mezarlığı'nda Keşifler

SELÇUKLU MEZARLIĞI'NDAKİ KAZI ÇALIŞMALARI

Türkiye'deki en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olan ve 700 yıl önce yaptırılan Halime Hatun Kümbeti'nin de içinde yer aldığı Selçuklu Mezarlığı'ndaki kazı ve restorasyon çalışmaları hız kesmeden sürüyor.

20 KİŞİLİK UZMAN EKİPLE KAZILAR DEVAM EDİYOR

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış'ın bilimsel danışmanlığında sürdürülen araştırma ve kazı çalışmalarında, alanında uzman 20 kişilik bir ekip tarafından yürütülüyor. Bölgede tespit edilen ve boyutları 2,5 metreye kadar ulaşan, üzerleri yazı ve geleneksel motiflerle dolu 700'e yakın mezar taşının incelendiği 50 dönümlük bir alanda, bu yıl 6 sanduka ve şahide üzerindeki yazıtlar da dahil olmak üzere önemli keşifler yapılıyor.

KAZILAR VE RESTORASYON ÇALIŞMALARI YOĞUNLAŞIYOR

Gevaş ilçesinde yer alan Selçuklu Mezarlığı, Bitlis'in Ahlat ilçesindeki kabristanların ardından Türkiye'de ikinci büyüklükte bir Türk-İslam mezarlığı olarak biliniyor. Restorasyon çalışmaları sırasında mezar taşlarının orijinal süslemeleri korunarak onarılmakta, kazı çalışmaları ise devam etmektedir. Eşsiz motiflerle süslenen çocuk mezarları gibi birçok ilk keşifler bu kazılarda gün yüzüne çıkmaktadır.

SELÇUKLU MEZARLIĞI TARİHİ VE KÜLTÜRÜNÜ YANSITIYOR

YYÜ tarafından yürütülen kazı ve restorasyon ekibi, Selçuklu Mezarlığı'ndaki çalışmalara ek olarak, Akdamar Adası ve Halime Hatun Kümbeti gibi tarihi alanda da çalışmalar yaparak, adeta açık hava müzesi gibi bir hizmet sunuyor. Kazılar sırasında ortaya çıkan mezar taşları, yaklaşık 700 yıl önceki sanatı, kültürü ve yaşam biçimini yansıtarak tarih öncesine bir ışık tutuyor.

MEZAR TAŞLARINDAKİ BENZERSİZ MOTİFLER

Mezar taşları üzerinde bulunan ve birçoğu bu mezarlıkta ilk kez görülen motifler, Selçuklu Mezarlığı'nı diğerlerinden ayırmaktadır. Bazı mezar taşlarında çevgan ve kandil motifleri gibi semboller kullanılarak eski Türk inanç ve sanat anlayışından izler taşıyan dekoratif öğeler görülürken, bilimsel çalışmalar da bu keşiflerin ışığında devam etmektedir.

HALİME HATUN KÜMBETİ'NİN TARİHİ ÖNEMİ

Selçuklu Mezarlığı Gevaş İlçesi Karşıyaka Mahallesi'nde bulunurken, burada yer alan bir diğer önemli yapı ise Halime Hatun Kümbeti'dir. İkinci derece arkeolojik sit alanı olarak korunan bu mezarlık ve kümbet, tarihi değeri ve ince işçiliği ile dikkat çeker. Yapının ustası Ahlatlı Pehlivanoğlu Esed'dir ve 1335 yılında Melik İzzeddin tarafından kızı Halime Hatun anısına inşa edilmiştir. Yapı üzerine yerleştirilmiş olan süslemeler ve yazılar, dönemin sanatını ve inşa tekniklerini gözler önüne sermektedir.

Kaynak: Van Postası Gazetesi