Bitlis’in Ahlat ilçesinde bulunan ve Anadolu’nun Orhun Abideleri olarak da nitelendirilen Selçuklu mezar taşlarının üzerindeki binlerce desen ve işleme adeta dünyanın en büyük motif bahçesi görünümünü veriyor.
Anadolu’nun Orhun Abideleri olarak da bilinen ve dünyanın en büyük Türk-İslam Mezarlığı olan Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı, her yıl binlerce ziyaretçisini ağırlarken, boyları 4 metreye varan mezar taşları üzerindeki nakış ve işlemeler ise birer şaheser olarak nitelendiriliyor. Abide niteliğindeki 8 binden fazla taşın üzerinde bulunan süsleme, bezeme, nakış ve motifler ise, tarihten günümüze gelen birer sanat eseri olarak güncelliğini hala koruyor.
Ahlat’ta bulunan tarihi mezar taşlarının önemine vurgu yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Prof. Dr. Recai Karahan, "Tabi klasikleşmiş bir sözümüz var. Orta Asya’dan Anadolu’ya Orhun Abidelerinin devamı olarak görüyoruz. Fakat Selçukluların Anadolu’ya ilk girişiyle birlikte buralarda oldukça yoğun bir sanatkar topluluğunu görüyoruz. Anadolu’ya buradan giden sanatkarları görüyoruz. Divriği’de, Konya’da ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde aynı süslemelere rastlıyoruz. Ahlat’ta yetişen sanatkarlar, o tarafa doğru gidiyor. Tabi bunun sebebi çok köklü bir geçmişe sahip olmasıdır. Birdenbire bu sanatkarlar oluşmuyor. Anadolu’ya gelmeden önce Büyük Selçuklu Devleti, İran’da ve çevresinde kuruluyor. Oradan sanatkarlar geliyor. Orta Asya’dan direk gelenler var. Moğol istilaları ile birlikte onların önünden kaçıp Anadolu’ya gelenler var. Daha sonra İlhanlılar döneminde ılımlı bir idare ile buralarda yapılan sanat ve sanatkarlara dokunulmaması var. Bunlar buralarda bu motifleri artırıyor. Zaten Anadolu’ya baktığımız zaman bütün medreselerde, türbelerde ve dini yapılarda, bilhassa taç kapılarda bu motifler hemen hemen uygun bir şekilde yapılıyor. Hiç açık verilmemiş. Bakıyorsunuz minberlerde aynı motifler, mihraplarda aynı motifler, kubbelerde, taç kapılarda ve mezar taşlarında bu büyük bir medeniyetin tezahürüdür" dedi.
