Ani Örenyeri, UNESCO Dünya Miras Listesine alındıktan yürütülen kazı çalışmalarını değerlendiren Kars Valisi Rahmi Doğan, Ani’de en detaylı kazı çalışmasının Rus işgali sırasında Nikolay Marr tarafından 1892’de yapıldığını belirtti.
Selçuklu Türklerinin Ani’den Anadolu’ya girişlerinin 954. Yıldönümü dolayısıyla düzenlenen etkinliklerde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Vali Doğan, Ani’nin bir derya olduğunu ve Ani’nin 100 yıl dahi kazılsa gün yüzüne çıkarılamayacağını söyledi.
Gazetecilerin, ‘Ani’de kazı çalışmaları iğne ile kuyu kazar gibi yürüyor. Kazı çalışmalarında Kafkas Üniversitesi Arkeoloji ve Tarih bölümü öğrencileri çalışsa daha verimli olmaz mı? Ani’de başta kazı evi olmak üzere diğer çalışmalar nasıl devam ediyor” şeklindeki sorusuna, Doğan, “Tabi Ani bir derya. Ani’yi 100 yıl kazsanız bile gün yüzüne çıkartamazsınız. Tabi ki Ani bugüne kadar ihmal edilmiştir. Şimdiye kadar Ani’de en esaslı kazı Rus İşgali zamanında Nikolay Marr tarafından yapılmıştır” dedi.
Ani ‘de kaz çalışmaların ve kazı evinin yapımının da devam ettiğini ifade eden Kars Valisi Rahmi Doğan, “Bilindiği gibi Ani’de kazı çalışmaları devam ediyor. Ayrıca ciddi işler yapıyoruz. Karşılama Merkezi bitmek üzere ve hemen yanına ilave olarak kaza yaptık. Kazıevinin bitmesiyle çalışmalar daha daha kapsamlı yapılacak. Kazı heyeti yaz aylarında ve okulların tatil olduğu zamanlarda kazı yapabiliyor ve çok kısa bir süre içerisinde bu faaliyete yürütüyorlar. Dolayısıyla kazı heyeti sabah gelip akşam Kars’a dönüyor. Böylece önemli bir zaman kaybı oluştuğu için biz göreve başladığımızda karşılama merkezinin yanında kazı evini yaptık. Geçtiğimiz hafta içerisinde de kazı başkanı ve yüklenici firma yetkilileri ile de hep birlikte toplantı yaptık. Bildiğiniz gibi Ani’de İl Özel idaresinin bir binası var. O binayı yıkıyoruz. Ve orası şu anda mevcut yapılmakta olan binalar ile uyumlu ve kullanışlı hale gelecek. Orada bir spa merkezi ve bir kafeterya yapılacak” dedi.
“Ani bir derya, 100 yıl kazsanız gün yüzüne çıkaramazsınız”
Ani’ni bir derya olduğunu hatırlatan Doğan, Ani’de en önemli kazı çalışmasının Rus işgali sırasında Nikolay Marr tarafından 1892’de yapıldığını kaydetti.
Doğan, “Tabi Ani bir derya. Ani’yi 100 yıl kazsanız bile gün yüzüne çıkartamazsınız. Tabi ki Ani bugüne kadar ihmal edilmiştir. Şimdiye kadar Ani’de en esaslı kazı Rus İşgali zamanında Nikolay Mar tarafından yapılmıştır. Ani’nin özellikle Dünya Kültür Mirası listesine girdikten sonra bütün gözlerin Ani’nin üzerinde olması sebebiyle buraya daha fazla önem vermemiz gerekiyor. Belki biliniyor mu bilmem ama kazı çalışmaları için Kültür Bakanlığı’nın vermiş olduğu ödenek kadar da Valilik olarak ben de bir imkan sarıyorum. Böylece kazı heyetinin çalışmalarını bir müddet daha fazla uzatıyoruz. Geçtiğimiz yıl Kültür Bakanlığı tarafından 50 bin TL kadar bir ödenek verilmişti. Tabi bunlar çok küçük rakamlar kazı heyeti için ama bir o kadar da biz valilik olarak imkan sağladık. Bu imkanlar kazı ekibinin bir ay daha fazla çalışmasının sağladık. Tabi ki Ani de bir kazı ekibi değil, daha fazla ekibin kazı çalışması yapması gerekir. Kazdıkça Ani gün yüzüne çıkacak. Bu da daha fazla eserin ve sırların ortaya çıkması demektir. Kazdıkça, Ani gün yüzüne çıkartıldıkça, daha fazla tanıtıldıkça Kars’a daha fazla ziyaretçi gelecektir. Tabiki çok eksikliklerimiz var ama tüm bu eksiklilerin giderileceğini düşünüyorum” diye konuştu.
