Türkiye’nin en büyük yatırım araştırma projesi olan Erzurum Atatürk Üniversitesi bünyesindeki Doğu Anadolu Gözlemevi’nin (DAG) yapımı sürüyor.
Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı, Doğu Anadolu Gözlemevi inşaatını ziyaret ederek, projenin son durumu hakkında basın mensuplarına bilgi verdi. Avrupa’nın ve Türkiye’nin en büyük teleskopu olup, kırmızı ötesi gözlem yapılabileceğini ifade eden Rektör Prof. Dr. Ömer Çomaklı, “Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) bünyesinde Kalkınma Bakanlığı ve Atatürk Üniversitesi desteğiyle 2012 yılından itibaren başarıyla yürütülüyor. Türkiye’nin 2023 vizyon projeleri arasındaki en büyük astronomi, astrofizik ve uzay bilimleri alanındaki temel bilim yatırımı olan Doğu Anadolu Gözlemevi’nin kurulum çalışmaları, 3170 rakımlı Konaklı-Karakaya Tepesi’nde tüm hızıyla devam ediyor. Bu projede gerçekleştirilen gözlemevi teleskopumuz 4 metre çaplı olup, Avrupa’nın ve Türkiye’nin en büyük çaplı teleskopudur. Ayrıca kırmızı ötesi gözlem yapacak ve son teknolojiyi kullanan uluslararası bir gözlemevi olacak. Doğu Anadolu Gözlemevi’nin ilk ışığını 2020 yılında almasını hedefliyoruz. İnşaat döneminde yaşanan bir olumsuzluktan dolayı bir yıl geç kaldık. Atatürk Üniversitesi ülkemizde öncelikleri arasında yer alan uzay bilimleri ve teknolojileri konusunda öncülük yaparak, yeni nesil üniversite olarak üzerine düşen görevi yapmaktadır. Ayna kaplama sistemimiz de 2021 yılında tamamlanacaktır. Bu sistemde Doğu Anadolu Gözlemevi, hem de ülkemizin diğer kurumlarına hizmet verecek uydu uzay optik sistemlerin kaplanması gibi birçok işlem yapacak şekilde tasarlanmış olup, Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük kaplama sistemi olacaktır. Bütün bu projeler ve yatırımlar, ekipman ve ekipler yeni nesil üniversite dönüşüm programımıza yönelik hem de ülkemizin yerli ve milli teknoloji hamlesine hizmet verecek şekilde planlanmaktadır. Projemiz ülkemize turistik açıdan da gelir kaynağı olacak” dedi.
7 kat daha yüksek çözünürlükte görüntü alınabilecek
2020 yılında uzaydan ilk ışığı alarak hizmete girecek olan DAG teleskobunun son hali havadan görüntülendi. Atmosferik türbülansa bağlı etkilerin tümünü ortadan kaldıran DAG ile HUBBLE uzay teleskobundan yaklaşık 7 kat daha yüksek çözünürlükte görüntü alınabilecek. FMV Işık Üniversitesi ve İsviçre’den HEIG-VD ortaklığında optik ve mekanik tasarımı Atatürk Üniversitesi için yüzde 100 milli imkanlarla yapılan DAG teleskobu, dünyada bir ilki de gerçekleştirerek Adaptif Optik (AO) sistemleri barındıracak şekilde tasarlandı.
DAG’da bilimsel gözlemlerin 2020 yılında başlaması planlanıyor
Erzurum’da astronomik açıdan büyük bir potansiyeli barındıran 3170 rakımlı Karakaya Tepeleri’nde yer alacak Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG), konumu itibariyle dünyanın 3’üncü en yüksek gözlemevi olma unvanını elde edecek. Son teknolojinin kullanılacağı ve toplam maliyeti 200 milyon lira olan, 4 metre çaplı aynasıyla Türkiye’nin en büyük teleskobuna sahip olacak olan DAG’da bilimsel gözlemlerin 2020 yılında başlaması planlanıyor.
