Kars’ta Ruslardan kalan değirmen, 100 yıldır, hiç durmadan çalışıyor. Dededen, babaya, babadan da oğula geçen değirmeni gelecek nesillere aktaracak çırak bulunmuyor.
Kars’ın Rus işgalinde kaldığı dönemlerde Arpaçay İlçesi’ne bağlı Küçük Çatma Köyü’nde Kars Çayı kıyısında kurulan ve 1957’e yakar Malakanlar tarafından çalıştırılan değirmen 100 yıldır durmandan dönüyor. Ruslardan kalma değirmeni ise son olarak babasından mesleği öğrenen Erdem Kaya çalıştırıyor.
Su değirmeni çevre köylerden getirilen buğday ve arpayı öğütmen suretiyle 100 yıldır Karslılara hizmet veriyor. Asırlık değirmende köylüler tarafından getirilen buğday ve arpalar öncelikle eleme işleminden geçiriliyor. Ardından temizlenen ürünler daha sonra suyun gücüyle çarkları dönen değirmen taşına gelerek öğütülüyor. Burada öğütülen un, buğday ve arpa farklı bölümlere dökülüyor.
“1957 yılında dedem Malakanlardan aldı”
Değirmeni dedesinin 1957 yılında Malakanlardan aldığını ifade eden Erdem Kaya, “1957 yılında Malakanlardan dedem, babam ve amcamlar almış. 1957’den beri biz çalıştırıyoruz. Önceden babam çalıştırdı. Şimdi de ben çalıştırıyorum” dedi.
“Çırak yetiştirmiyoruz. Gençler değirmene girmiyor”
İşini severek yaptığını belirten Erdem Kaya, babadan değirmenci olduğunu, çırak bulamadıklarını ve gençlerin değirmene girmediğini söyledi.
Kaya, “Babadan değirmenciyim. Yaklaşık 70 yıllık değirmenciyiz. 100 yıldan fazlası varda, 1957 yılından beri biz çalıştırıyoruz. Çırak yetiştiremiyoruz. Çırağım yok. Gençler değirmene girmiyor. Günlük, arpa buğday, yulaf, buğday üretimi de durdu. Çiftçi artık ekmiyor. Mazot pahalı altından çıkılmıyor. Eskisi gibi ürün yok. Genelde yem öğütüyoruz. Kırma falan yapıyoruz” diye konuştu.
Küçük Çatma Köyü’nde Ruslar tarafından Kars Çayı yanında kurulan ve bir asırdır hiç durmadan çalışan değirmen Karslılara hizmet veriyor. Deden, babaya, babadan da oğula geçen değirmende çalışacak ve değirmenciliği öğrenecek çırak bulunmuyor. Yılda 500 ton ürün öğüten Su Değirmeni, adeta teknolojiyle yarışıyor.
