AB'nin yeni başkan adayları

BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin liderleri, uzun müzakereler sonunda temel kurumların başkanları üzerinde anlaşmaya vardı.

AB Konseyi Başkanlığına Belçika Başbakanı Charles Michel'i seçen liderler, en önemli pozisyonlardan biri olan AB Komisyonu Başkanlığı için ilk kez bir kadını aday göstererek Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen'in isminde uzlaştı.

Liderler, AB Yüksek Temsilciğine İspanya Dışişleri Bakanı Josep Borrell, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanlığına ise Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde'ın atanması konusunda mutabık kaldı.

Leyen, Avrupa Parlamentosunun (AP) onayını alırsa AB Komisyonu Başkanlığına atanan ilk kadın olacak.

Siyasete ilk kez 43 yaşında atılan ve Almanya'nın ilk kadın Savunma Bakanı olan Leyen, bu görevi 2013'ten bu yana yürütüyor.

Belçika doğumlu, 13 yaşında Almanya'ya taşınan 61 yaşındaki Leyen, Başbakan Angela Merkel'in partisi Hristiyan Demokrat Birlik Parti (CDU) üyesi.

CDU ise AP'deki birinci siyasi grup olan Avrupa Halk Partisinin (EPP) bünyesinde bulunuyor.

"Avrupa ordusu" kurulması çağrısında bulunan Leyen hakkında ofisinde uzun süredir bakanlık personeli olmayan danışmanlar çalıştırdığı gerekçesiyle soruşturma bulunuyor.

Hanover Tıp Fakültesi mezunu, 7 çocuk annesi Leyen, Almanca, Fransızca ve İngilizce biliyor.

AB yapısı içinde yasama sürecini başlatan, ayrıca birliğin yürütme organı olarak müktesebatını, bütçesini ve programlarını uygulamaktan ve idari denetimden sorumlu kurum olan AB Komisyonu Başkanlığı önemli koltukların başında yer alıyor.

Komisyonda, komiserlerin yanı sıra AB görevlilerinden oluşan yaklaşık 25 bin kişilik idari teşkilat da bulunuyor.

Mevcut AB Komisyonu Başkanı Lüksemburglu Jean-Claude Juncker'in görev süresi 31 Ekim'de sona eriyor. Yeni başkanın 1 Kasım'da göreve başlaması bekleniyor.

Belçika'nın Fransızca konuşan Valonya bölgesinden olan 43 yaşındaki Michel, 2014'ten bu yana Başbakanlık görevini yürütüyor.

İlk kez 25 yaşında bakanlık görevine getirilen ve 38 yaşında da başbakanlık görevini üstlenen Michel, Herman Van Rompuy'dan sonra AB Konseyi Başkanlığını yürüten ikinci Belçikalı olacak.

Ülkesinde ekonomik reformlarla gündeme gelen ve hassas koalisyon hükümetine başbakanlık yapan Michel, güçlü bir liberal olarak ön plana çıkıyor.

AB Konseyi başkanının görevleri arasında toplantılara başkanlık etmek, toplantılarda raporlar sunmak, AB içinde mutabakat sağlanmasına yardımcı olmak ve AB'nin liderler seviyesinde dış temsilini yapmak yer alıyor.

Konsey başkanı 2,5 yıllığına seçilirken, görev süresi 1 kez uzatılabiliyor. Mevcut AB Konseyi Başkanı Polonyalı Donald Tusk'un, görevi 1 Aralık'ta devretmesi gerekiyor.

2004-2007 yıllarında AP Başkanlığı görevini üstlenen 72 yaşındaki Borell, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilciliğine aday gösterilen deneyimli bir isim olarak kabul görse de yaşı nedeniyle eleştirilere maruz kalıyor.

Halihazırda AB Yüksek Temsilciliğini yürüten Federica Mogherini'den 26 yaş büyük Borell'in mühendislik, ekonomi ve matematik alanlarında eğitimi bulunuyor.

Sosyalist kökenli ve ayrılıkçı karşıtı bir Katalan olarak bilinen Borell, Avrupa yanlısı tutumuyla tanınıyor.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi aynı zamanda AB Komisyon Başkan Yardımcılığı görevini yürütüyor.

AB'nin bir nevi "dışişleri bakanı" olarak faaliyet gösteren etkin pozisyona kimin getirileceğine AB üyesi ülkeler nitelikli çoğunlukla karar veriyor.

Mogherini'nin görev süresi 31 Ekim'de sona eriyor. Yüksek Temsilcinin de tıpkı AB Komisyonu Başkanı gibi AP üyelerinin çoğunluğunun onayını alması gerekiyor.

IMF'nin ilk kadın başkanı olan Lagarde, bu görevi 2011'den beri yürütüyor.

Forbes dergisi tarafından dünyanın en güçlü üçüncü kadını seçilen Fransız kökenli avukat ve iş kadını 63 yaşındaki Lagarde, daha önce Fransa'da Maliye Bakanlığı yapmıştı.

Lagarde, ECB Başkanı olarak seçilirse bu görevi de üstlenen ilk kadın olacak.

Tüzel kişiliğe sahip bağımsız bir AB organı olan ECB'nin görevi, para birimi olarak avroyu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Avro Bölgesi'nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor.

Frankfurt merkezli kurumun başkanının görev süresi 8 yıl olacak. ECB başkanının belirlenmesinde yine nitelikli çoğunluk gerekiyor.

Mevcut ECB başkanlık görevini İtalyan Mario Draghi yürütüyor.

Muhabir: Şerife Çetin