Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Erzincan Şubesince haftalık kültürel faaliyetler çerçevesinde düzenlenen programın bu haftaki konuğu Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayhan Döner oldu. Programda, demokrasi ve seçimler konuşuldu.
Prof. Dr. Ayhan Döner konuşmasında, “Demokrasi, eski Yunanca’da ‘halk’ anlamına gelen ‘demos’ ve ‘yönetmek, hükmetmek’ anlamına gelen ‘kratein’ kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Demokrasi, kelime anlamıyla halkın yönetimi demektir. Kelime anlamı bu şekilde olan demokrasinin ne olduğu konusunda çeşitli tanımlar bulunmaktadır. Demokrasinin en kapsayıcı ve açık tanımlarından biri, Abraham Lincoln’ün meşhur tanımıdır. Lincoln’e göre demokrasi, ‘halkın, halk tarafından, halk için yönetimidir’ tanımından hareketle, demokrasinin ideal anlamına en uygun olan hükümet şekli, halkın egemenliğini bizzat ve doğrudan doğruya kullandığı, devlet hakkındaki bütün kararların yurttaşlar topluluğu tarafından aracısız ve temsilcisiz olarak alındığı doğrudan demokrasi sistemidir. Ancak günümüz modern devlet hayatında halkın sahip olduğu egemenliğini bizzat kullanması, fiilen zor ve hatta milyonlarca nüfuslu bir ülkede imkansız olması sebebiyle bugün istisnai bir iki örnek hariç, demokratik siyasi sistemlerde halk, bu egemenliğini doğrudan doğruya kullanmamakta, müdahale hakkı saklı kalmak kaydıyla temsilcileri aracılığıyla kullanmaktadır. Bu manada demokrasi, en yalın bir şekilde halkın seçim yoluyla siyasal iktidarı belirlemesi ve seçilmiş kişiler aracılığıyla devleti yönetmesi olarak ifade edilebilir” dedi.
Ayrıca, Prof. Dr. Ayhan Döner dünyada uygulanan seçim sistemlerini ve seçimlerde kullanılan yöntemleri anlattı. Döner, “Seçim sistemi tercihi, oyların temsilciliklere dönüştürülmesini sağlayan basit bir teknik tercih değildir. Her seçim sistemi siyasi hayat üzerinde farklı etkiler ortaya çıkarmaktadır. Seçim sistemi tercihinin esas itibariyle iki farklı amaca hizmet etmesi beklenir. Bunlardan birincisi parlamentoda yeterli çoklukla istikrarlı yönetimlerin oluşturulmasını sağlamak; ikincisi ise toplumda var olan değişik görüşlerin parlamentoda adil bir şekilde temsilini sağlamaktır. Bunlardan ilkine ‘fayda ilkesi’, ‘istikrar ilkesi’ veya ‘yönetimde istikrar’ ikincisine ise ‘adil temsil’, ‘demokratik temsil’ veya ‘temsilde adalet’ ilkesi gibi adlar verilmektedir” dedi.
2. Dünya Savaşı sonrasında savaşın galiplerinin genel olarak başkanlık sistemleri ile yönetildiğini belirten Prof. Dr. Ayhan Döner, “Kendileri başkanlık sistemini kullanırken, yönetmek ve etki altına almak istedikleri ülkelere parlamenter sistemi öneriyorlar. Böylece kendi hâkimiyetlerini sürdürmek istiyorlar” şeklinde konuştu.
Program sonrasında Prof. Dr. Ayhan Döner’e katkıları sebebiyle Yazarlar Birliği Şube Başkanı Halil İbrahim Özdemir tarafından teşekkür belgesi verildi.
