Türkiye’nin üretim merkezi Elazığ’dan dünyaya Türk Somonu

Türkiye’de Alabalık üretiminde ilk sırada yer alan Elazığ’ın Keban ilçesinde modern tesislerde üretilen Türk Somonları Avrupa ve Rusya’dan sonra Japonya, Amerika ile Kanada’ya da ihracat edilerek hem şehrin hem ülkenin ekonomisine katkı sağlıyor.

Alabalık üretiminde Türkiye’de ilk sırada yer alan Elazığ’ın Keban ve Karakaya Barajlarında hem üretim hem de istihdam her geçen gün artıyor. Keban ve Karakaya Baraj Gölü kıyılarında kurulan modern tesislerde Alabalık üretimi yıllık 25 bin tona ulaşırken, Somon’da da üretim 3 bin ton oldu. Üretilen balıklar başta Elazığ’ın Keban ilçesi ve Muğla’da fabrikalarda işlendikten sonra Avrupa’ya satılıyor. İlçedeki en büyük ihracat ise Gümüşdoğa Su Ürünleri’ne bağlı tesislerden yapılıyor. Yıllık yaklaşık 10 bin ton üretim yapan firma, başta Rusya, Çin, Japonya, Amerika, Kanada, Almanya, Hollanda ve İngiltere gibi bir çok ülkeye ihracatını gerçekleştirerek hem kentin hem bölgenin hem de ülkenin ekonomisine önemli bir katkı sağlıyor. Geçtiğimiz yıl işledikleri 11 bin ton balığın 3 bin tonunu yurt dışına pazarlayan firma, bu yıl yağışın az olmasından dolayı su seviyesinin 13 metre düştüğünü ve bundan etkilenmemek için gerekli koşulların sağlanması neticesinde aynı hedefi yakalamak için çalışmasını sürdürüyor. İşleme fabrikalarında bir çok kadın istihdamına yer verilirken, baraj göllerindeki tesislerde de de erkekler mesai yapıyor.

450 kişi istihdam ediliyor

Geçen seneki üretim ve ihracat ile ilgili bilgi veren Fabrika Müdürü Deniz Erden, “Balıklarımız, Keban ilçesinde bulunan lokasyonda çiftliklerimizden gelmektedir. Aynı şekilde yine ilçede üretim gösteren diğer yetiştiricilerimizin de balıklarını işliyoruz. Burada günlük işleme kapasitemiz 70 ton porsiyon, 30 ton somon işleyebiliyoruz. Bu somonları fileto, iç alma, donuk ve taze olarak üretim yapıyoruz. 2020 yılında yerli üreticilerimizle beraber 11 bin ton balık işledik. Buradan 3 bin ton ihracat yaptık. Yine bin 500 ton iç piyasaya balık sattık. Şuanda fabrika içerisinde 300 personel çiftliklerle beraber toplamda 450 personel çalışmakta. 2021 yılının sonunda kadar 10 bin ton balık üretmeyi ve bunlardan da yine 3 bin ton ihracat hedefimiz var” dedi.

Avrupa ve Rusya’dan sonra Japonya ve ABD’ye de ihracat yapıldı

Neredeyse dünyanın her yerine balık ihracatında bulunduklarını ve bunun da ülke ekonomisine katkı sağladığını belirten Erden, “Geçtiğimiz yıl, Avrupa ve Rusya’ya ihracat yaparken bu yılki satışlarımızda Japonya, Amerika ve Kanada da hedeflerimiz arasında ve bunları da gerçekleştirdik. Şuanda Japonya’ya taze, çiğ tüketim standardına uygun somon fileto üretmekteyiz. Bu somon filetoları sıfır kılçıklı, mikrobiyolojik kriterleri üretime ve gıda kalitesine uygun bir şekilde üretiyoruz. Bu balıklar, vakum ambalajlarda Japonya başta olmak üzere Amerika ve Kanada’ya satışları yapılmaktadır. Bugün de içi alınmış taze somon ihracatımız var. Buradan taze olarak gidiyor, 14 gün içerisinde tüketime Rusya’da sağlanıyor. Bugün Rusya’ya ihracat yapacağız. Yıl boyu üretim yapıyoruz ve Keban üretim için çok uygun bir bölge. Ayrıca yaptığımız somonlarda ve porsiyonlarda hiçbir atık çöpe gitmiyor. Tüm atıklarımız değerlendiriliyor. Yine somonda aynı şekilde kılçık dediğimiz zincir kemikleri, yüzgeçler de ihracat ediliyor. Tüm atıklarımızı değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.

Kuraklıktan dolayı sıkıntı var

Fabrika tesisinin bölgeye ciddi anlamda istihdam sağladığını belirten Su Ürünleri Mühendisi İbrahim Özel ise “Malatya, Arguvan, Arapgir, Keban, Elazığ bölgelerinden gelen, sahada çalışan 120 personel var. Genelde porsiyon şeklinde alabalık üretimi yapıyorduk. Şimdi 3 kilogram ağırlığında Türk somonu üretimi yapıyoruz. Yaklaşık 10 bin ton hedefimiz var ve buna da ulaşıyoruz. İhracat yapılıyor. Bu da Keban, Elazığ ve ülkemize katkısı oluyor. Bu sene kuraklıktan dolayı su kıtlığı var. Su seviyemiz yaklaşık 13 metre düşük. 2014 yılında bu seviyelerdeydi. Bayramda 9 gün türbinleri kapatmışlar ve sonucunda sıcak su tepmesi olmuştu. Biz bu sene bayramda minimum iki türbinin çalışmasını talep ediyoruz" diye konuştu.