Özel gereksinimli çocuklara kum terapisi

Malatya’da, Türkiye’de bir ilk olarak özel gereksinimli çocuklara kum terapisi uygulanmaya başladı. Proje özellikle otizmli çocukların eğitim aldığı rehabilitasyon merkezi bahçelerinde uygulanarak projenin çocuklar üzerindeki sosyal etkilerinin araştırılması amaçlandı.

İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sima Pouya’nın Yüksek Lisans öğrencisi Büşra Helvacı ile birlikte hazırladıkları “Bahçe’de Kum Terapisi” isimli projeleri özel bir Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde uygulanmaya başlandı. Türkiye’de ilk olarak gerçekleştirilen proje ile mevcut rehabilitasyon merkezlerinin bahçeleri, kum terapisi çalışmaları için uygun bir tasarım önerisinin geliştirilmesine yönelik olarak hazırlandı. Proje özellikle otizmli çocukların eğitim aldığı rehabilitasyon merkezi bahçelerinde uygulanarak projenin çocuklar üzerindeki sosyal etkilerinin araştırılması amaçlandı.

Doç. Dr. Sima Pouya proje hakkında bilgi vererek, “Çevremizdeki oyun alanlarının çocukların gelişimlerini destekleyici şekilde düzenlenmesine yönelik ülkemizde ve dünyada çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Çevremizdeki oyun alanları yapıları gereği çocukların daha özgür bir şekilde hareket edebilecekleri ve motor becerilerinin en üst düzeyde desteklendiği oyun alanlarıdır. Ancak bunların yanı sıra çocuklar kendileri ile bütünleşebilecek aktivitelere yönlendirilmelidir. Bu aktivitelerden biri de kum terapisidir. Kum terapisi ile çocuklar bir yandan temiz havada aktivite yaparken diğer yandan da su, kum ve çamur gibi malzemeleri keşfederek yeni deneyimler kazanmaktadır” ifadelerini kullandı.

Pouya, projenin ön hazırlık aşamasından bahsederek, “Eğer bir terapi yönteminin bahçede yapılmasını öneriyorsak, önce örnek bir pilot çalışmada o terapinin olumlu sonuçlarını ortaya koymalıyız. Ancak bu şekilde ileriye yönelik yeni tasarımlar geliştirebiliriz” şeklinde bilgiler aktardı.

Pouya, Kum Terapisi konusunda, “Kum terapisi oyun terapisinin bir alt çeşidi olup çocuklara kendi iç dünyalarını dışarı aktarabileceği ve hayal güçlerini geliştirerek kumdan kendi dünyalarını oluşturabilecekleri bir terapi türüdür. Bu terapi ile çocuklar dışarıya duygusal dünyaları ile ilgili bir takım ipuçları vermektedir. Özellikle özel gereksinimli çocuklarla çalışılırken kullanılan bir oyun terapisi olan kum terapisi, iki yaşından büyük tüm bireylerle (ergenler, yetişkinlik, çiftler ve aileler) uygulanabilir. Bu terapi yöntemi, bireye kendi sosyal gerçekliğini ve iç dünyasını yansıtabileceği ve onarabileceği bir ‘kumdan dünya’ oluşturma imkanı verir. Küçük yaşlarda sosyal becerilerin kazanılmasının yaşamın ilerleyen yıllarına etkisi büyük olacaktır. Zira erken çocukluk döneminde kazanılmayan ve geliştirilmeyen birtakım becerilerin ilerleyen yıllarda kazanılması güç olacağı gibi bireyin toplumda kendine bir yer edinebilmesini ve toplumda diğer insanlarla uyum içerisinde yaşayabilmesini de zorlaştıracaktır. 6 hafta (haftada iki kez olmak üzere) süren bu çalışmanın sonucunda, kum oyunu terapisinin çocuklardaki duygusal ve sosyal zorlukların çözümü ile travmaların tedavisinde olumlu sonuçlar oluşturduğu beklenmekte ve bunun için özellikle rehabilitasyon merkezlerindeki bahçe alanlarında, uygun alanların tasarımına yönelik bir takım tasarım ilkelerinin açıklanması amaçlanmaktadır” diye konuştu.